Tuż po majówce ponad 25 osób - nauczycieli, pedagogów, opiekunów świetlic, wychowawców klas I-III - spotkało się, by wymienić sie doświadczeniami organizacji wolontariatu w swoich szkołach w ramach programu "Kto na ochotnika. Szkolne programy wolontariatu".

4 i 5 maja zrealizowaliśmy w Warsztacie Warszawskim szkolenie dla nauczycieli drugiej już edycji projektu „Kto na ochotnika?”, tym razem obejmującego szkoły z całej Warszawy. W ciągu dwóch intensywnych dni rozmawialiśmy o tym, czym jest wolontariat, jakie formy przyjmuje w szkole, a jakie mógłby przybierać, jak wspierać jego rozwój i upowszechniać wśród młodzieży. Działo się naprawdę dużo! Co szkoła, to inny obyczaj, co nauczyciel - to nowa kopalnia wiedzy i doświadczeń.

Pierwszy dzień uczestnicy rozpoczęli od  poznania się. W dwójkach zastanawiali się: Czym dla mnie jest wolontariat? W dalszej części spotkania rozmawialiśmy na forum o indywidualnych doświadczeniach nauczycieli z obszaru wolontariatu szkolnego. Niektórzy mieli wiele do powiedzenia na ten temat, ponieważ już od jakiegoś czasu prowadzą koło wolontariackie. Wśród uczestników byli jednak i tacy, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z wolontariatem.

Po refleksjach związanych z jednostkowymi doświadczeniami nauczycieli przyszedł czas na potrzeby i oczekiwania uczniów. Pomogły nam w tym plakaty „uczniów – ludzików” - w czasie tego ćwiczenia nauczyciele mogli "wejść" w skórę ucznia i zastanowić się nad jego perspektywą. Kolejne plakaty wypracowywane w grupach -  bardzo efektowne -  miały zareklamować wolontariat wśród uczniów. Autorzy i autorki skupili się nie tylko na zaletach i korzyściach płynących z wolontariatu, ale i na wyzwaniach związanych z tego rodzaju zaangażowanie,. Ewidentnie ten rodzaj pracy przypadł wszystkim do gustu, ponieważ zrobiło się bardzo wesoło podczas prezentowania efektów grupowej pracy.

Przed drugą częścią wszyscy zregenerowali siły, dzięki wyśmienitemu syryjskiemu jedzeniu, które towarzyszyło nam przed dwa dni warsztatu.

Pierwszy dzień zakończyliśmy sesją WORD CAFE, podczas której nauczyciele i nauczycielki mieli okazję poznać wybrane miejskie organizacje pozarządowe i inicjatywy wolontariackie (Stowarzyszenie Mierz Wysoko, refugee.pl., inicjatywa "Poczytaj mi przyjacielu" oraz Pracownia Dóbr Wspólnych w Jazdowie) - podczas rozmów z ekspertami nie tylko poznawali obszar działalności danych instytucji, ale także działania, w które mogą zaangażować się uczniowie w ramach szkolnego wolontariatu. Sesja ta zakończyła się gotowymi pomysłami nauczycieli na wizyty studyjne z uczniami w wybranych miejscach. Duże zainteresowanie wzbudził Otwarty Jazdów, inicjatywa mało znana w środowisku szkolnym...

Drugi dzień warsztatów rozpoczęliśmy od przywitania dawno niewidzianego słońca, porannej kawy i prawnych aspektów wolontariatu szkolnego. Uczestnicy i uczestniczki osadzali wolontariat w szkolnych uwarunkowaniach prawnych (Ustawa o systemie oświaty - Prawo oświatowe, Ustawa o organizacjach pożyktu publicznego i o wolontariacie), kulturze organizacyjnej szkoły i dotychczasowych doświadczeniach w realizacji nietypowych działań edukacyjnych w szkole. Dzielili się też dobrymi praktykami w tym zakresie. Szczegółowo zostały omówione możliwe formy i typy wolontariatu, kwestie porozumień z wolontariuszami niepełnoletnimi, ubezpieczeń oraz innych zadań spoczywających na organizatorach wolontariatu.

Wspólnie szukaliśmy m.in. odpowiedzi na pytanie:

  • Jak robić legalny wolontariat w szkole i nie ugrząść w papierach?
  • Dlaczego warto podpisywać porozumienia o wolontariacie z uczniami?
  • Kto zapewnia ubezpieczenie wolontariuszy?
  • Jakie krzyści płyną z formalnej współpracy z zewnętrznymi organizatorami wolontariatu?
  • Od czego zacząć, jesl iw naszej szkole jeszcze nie działa żadna forma wolontariatu?
  • Klub 8, Szkolne Koło Wolontariatu czy sekcja wolontariacka w samorządzie uczniwskim - którą formę wybrać?

W kolejnych sesjach odbywało się już planowanie działeń, toczone były rozmowy dotyczące motywowania uczniów i upowszechniania wolontariatu jako wartościowej oferty edukacyjnej dla młodzieży. Było mowa o wyzwaniach i trudnościach, a także o możliwym wspieraniu warszawskich szkół w zakresie radzenia sobie z tymi trudnościami.

Nauczyciele poznali swoich opiekunów szkolnych, zaproszeni zostali też na kolejne webinaria. Zapowiedziane zostały formy wsparcia uczniów: webinaria, warsztaty i spotkania otwarte.

Opr. Zofia Tarnowska, Sylwia Żmijewska-Kwiręg
Fot. Małgorzata Leszko