Pomysły na wolontariat historyczny

Tekst: Maria Pawlak

 

Działania społeczne w dziedzinie historii i pamięci

Uczniowie zainteresowani historią w większości mają swoje ulubione epoki historyczne: starożytność, średniowiecze, nowożytność, XIX wiek, XX wiek. Przy pomocy w wyborze miejsca do współpracy warto pamiętać o jak najlepszym sprawdzeniu preferencji uczniów.  Historia jest bardzo zróżnicowaną nauką. Młodzież może interesować się zagadnieniami społecznymi, wojskowymi czy politycznymi. Niektórzy mogą mieć zacięcie popularyzatorskie, inni chcą zdobywać wiedzę ogólną. Warto przed nawiązaniem współpracy zobaczyć profil instytucji i skontaktować się z opiekunem wolontariatu, który może mieć specjalną ofertę dla uczniów szkół podstawowych klas 4-8 i średnich.

 

Miejsca do nawiązania współpracy

Największą ofertę dla wolontariuszy w dziedzinie historii i pamięci mają warszawskie muzea.

Prowadzą one działania w zakresie wolontariatu. Zdecydowana większość współpracuje z wolontariuszami w sposób akcyjny, przy dużych wydarzeniach - głównie rocznicach m.in.: wybuchu Powstania Warszawskiego i wybuchu Powstania w Getcie. Dla uczniów zainteresowanych historią może to być ciekawa forma zdobycia wiedzy i kontaktów.

Muzeum Powstania Warszawskiego od samego początku swojej działalności (od 2004 orku) współpracuje z wolontariuszami. Osoby zainteresowane współpracą z tą placówką, mogą wspierać ją nie tylko na przełomie lipca i sierpnia- kiedy organizowane są najważniejsze wydarzenia związane z rocznicą wybuchu Powstania. Muzeum działa przez cały rok, organizuje wiele wydarzeń naukowych i kulturalnych na terenie Warszawy m.in Festiwal Niewinni Czarodzieje. Jako wolontariusz MPW można zdobywać wiedzę historyczną także od świadków historii - jako osoba wspierająca kombatantów.  Uczniowie zainteresowani historią XX wieku (nie tylko Warszawy), jej popularyzacją mogą zgłosić się do koordynatora muzealnego wolontariatu. Aby zostać wolontariuszem należy wypełnić specjalną ankietę. Szczegółowe informację można uzyskać na stronie muzeum.

Muzeum Historii Żydów Polskich Polin to instytucja, która działa w Warszawie od 2013 roku. Od momentu otwarcia, wolontariusze wspomagają ją przy wielu działaniach. Osoby zainteresowane historią Żydów, mniejszości narodowych II wojny światowej mogą zgłosić się do muzealnego wolontariatu. Najpopularniejszymi wydarzeniami są, duże imprezy w muzeum organizowane są kilka razy do roku, głównie przy okazji świąt żydowskich - Chanuka,  Purim czy dzień dziecka. Te wydarzenia skierowane są głównie do rodzin i dzieci. Osoby zainteresowane historią mogą zaangażować się w działania edukacyjne w ich trakcie. Osoby zainteresowane wolontariatem jednorazowym mogą dołączyć do społeczno-edukacyjnej akcji -Żonkile, która upamiętnia wybuch powstania w getcie Warszawskim. Uczniowie, którzy wykażą zainteresowani będą mogli uczestniczyć w specjalnie przygotowanym szkoleniu z wiedzy o II wojnie światowej i kompetencji miękkich. W ciągu roku muzeum organizuje wiele spotkań i wydarzeń, w trakcie których potrzebuję wsparcia logistycznego i merytorycznego. Zainteresowane osoby mogą zgłosić się bezpośrednio do muzealnego koordynatora.

Edukacja historyczna w Warszawie to także wykorzystanie obiektów zabytkowych. Doskonałym miejscem do zdobywania wiedzy w przestrzeni jest Muzeum Łazienki Królewskie. W swojej ofercie dla wolontariuszy ma wiele obszarów. Osoby zainteresowane wolontariatem w muzeum mogą  wspierać placówkę w jej działaniach edukacyjnych, popularyzatorskich. O tym co można robić w ramach wolontariatu i co daje jego uczestnictwo można zobaczyć na filmie “Wolontariat z kulturą”

 

Zainteresowani historią nowożytną w tym czasami baroku w Polsce mogą poszerzać swoją wiedzę i rozwijać zainteresowania będąc wolontariuszem w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Uczniowie, którzy lubią opowiadać historię i mają zacięcie aktorskie mogą przećwiczyć swoje możliwości opowiadając o obiektach muzealnych. Zainteresowani mogą zgłosić się do opiekuna wolontariatu.

 

Dużym zainteresowaniem wśród młodzieży cieszy się sprzęt wojskowy i wszelkiego rodzaju militaria. Najlepszym miejscem do zdobycia wiedzy i doświadczenia w tym zakresie jest Muzeum Wojska Polskiego. Na swojej stronie internetowej piszą: Niezależnie od Twoich zainteresowań i motywacji, jeżeli tylko czujesz w sobie chęć pracy w naszym zespole, skontaktuj się z nami. Postaramy się znaleźć dla Ciebie odpowiednie miejsce.Dlatego warto skontaktować się z nimi bezpośrednio. Choć warto wiedzieć co muzeum ma w ogólnej ofercie wolontariatu. Szczegółowe informacje i dane do koordynatora można znaleźć na stronie.

Nauka historii to nie tylko czytanie książek popularnonaukowych czy źródeł, dla wielu jest to także jej odtwarzanie. W ostatnich latach powstało wiele organizacji, które zajmują się rekonstrukcją historyczną. Ich działania nie polegają tylko na odtwarzaniu wydarzeń z przeszłości. Aby zachęcić młodzież do poznawania historii organizują wydarzenia edukacyjne. Miejscem, gdzie można nawiązać kontakt w sprawie rekonstrukcji historycznych jest np. Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.

Niektóre muzea zastrzegają wiek wolontariuszy np. Muzeum Zamek Królewski w Warszawie, przyjmuję do wolontariatu osoby, które ukończyły 18 rok życia. Ważne jest aby skontaktować się bezpośrednio z wybranym muzeum. Nie zawsze wszystkie działania wolontariackie są skierowane do konkretnej grupy wiekowej. Czasami instytucje kultury organizuję konkretne wydarzenia, na które szukają pomocy i wsparcia młodzieży. Dlatego warto z początkiem roku szkolnego sprawdzić zainteresowania uczniów, następnie wskazać im miejsce- bezpośrednią osobę do kontaktu lub zorganizować grupę chętnych i jako opiekun skontaktować się z koordynatorem danej placówki. Dla uczniów, którzy chcą działać w tej gałęzi wolontariatu ważną informacją może być to, że warszawskie muzea często potrzebują pomocy w weekendy.

W Warszawie działa wiele instytucji kultury, które zajmują się popularyzacją historii. Nie wszystkie mają status muzeum. Jedną z najpopularniejszych jest Dziecięcy Uniwersytet Ciekawej Historii. W swojej ofercie prowadzi między innymi sobotnie zajęcia historyczne w budynkach Uniwersytetu Warszawskiego. To jedno z wielu działań tej organizacji. DUCH nie działałby bez wolontariuszy.  Młodzi pomocnicy wspierają wykładowców i uczestników spotkań z każdego poziomu edukacji. W zamian korzystają z wykładów i specjalnie organizowanych dla nich  warsztatów i szkoleń. Jak zostać wolontariuszem w DUCHu można dowiedzieć się ze strony organizacji.