Wolontariatu to coś innego niż akcja charytatywna, filantorpia czy pomoc społeczna. Wychodzi też poza relacje rodzinne czy koleżeńskie.

Wolontariat jest czasem mylony z pomocą społeczną, która jest jednym z elementów polityki społecznej państwa. Jej głównym zadaniem jest pomoc pojedynczym osobom oraz całym rodzinom w codziennym życiu, które nie mają odpowiednich środków, kwalifikacji oraz możliwości, aby mogły radzić sobie samodzielnie. Pomoc ta przyjmuje najczęściej charakter finansowy. Praca społeczna organizowana jest przez organy administracji rządowej oraz samorządowej przy współpracy organizacji pozarządowych, kościelnych oraz osób fizycznych i prawnych.  W Polsce ośrodkami pomocy społecznej są m.in. gminne ośrodki pomocy społecznej, powiatowe ośrodki pomocy rodzinie, wydziały polityki społecznej w urzędach wojewódzkich

Wolontariat bywa też utożsamiany z powszechnymi akcjami charytatywnymi, które działaniami związanymi ze zbiórką pieniędzy na określony cel. Osoba, bądź grupa osób, będąca zaangażowana w organizację takiego przedsięwzięcia, jest wolontariuszem. Należy jednak zwrócić uwagę, że osoba, która weźmie udział w takiej akcji, poprzez wsparcie finansowe, zakup cegiełki, itp., nie jest wolontariuszem.

Wolontariat może być również mylony z filantropią. Filantropia jest działalnością osób lub instytucji polegającą na udzielaniu pomocy materialnej lub finansowej osobom potrzebującym. Taką osobą może zostać osoba, która przekazuje 1% swojego podatku na wybrany przez siebie cel, osoba, która wspiera zbiórkę Wielkiej Orkiestry Wielkiej Pomocy.

Warto też pamiętać, że działania uznawane za wolontariat wychodzą poza relacje rodzinne oraz relacje koleżeńskie. Pomoc rodzinie wymaga z potrzeby dbania o relacje oraz z szacunku dla swoich bliskich. Podobnie w przypadku relacji koleżeńskich. Dlatego pomoc bratu w odrobieniu lekcji z matematyki nie będzie uznawana za wolontariat, jednak zorganizowanie samopomocy koleżeńskiej w szkole, mającej na celu pomoc kolegom i koleżankom w szkole, będzie już uznana za wolontariat.

Opr. Magdalena Szczerbaciuk, Zespół "Kto na ochotnika"